Prof.Dr.İpek Akman Hakkında

PRETERM BEBEK BESLENMESİ

Dünya sağlık örgütü 2 yaşına kadar anne sütü verilmesini önermektedir. Prematüre bebekler için de en iyi anne sütüdür; ancak doğum ağırlığı 2 kg’dan daha düşük olan bebekler en az 3 kg olana kadar zenginleştirilmiş anne sütüyle beslenmelidirler. Ülkemizde toz şeklinde anne sütü zenginleştiriciler (Eoprotin) bulunur. Bu şekilde anne sütünün proteini, kalorisi, kalsiyum ve fosfor içeriği arttırılır. Anne sütü verme imkanı yoksa veya anne sütü miktarı yetersiz ise prematüreler için hazırlanmış özel mamalar da kullanılabilir. Zenginleştirilmiş anne sütü veya formula kullanılmasının bebeğin ağırlığı 3 kg olana kadar devam edilmesi önerilmekle birlikte bebeğin büyümesi izlenerek bu süre uzatılabilir. Bebek ilk 3 ay günde en az 25 gram ( ayda 750 gram ) 3-12 ay arasında günde 15 gram ( ayda 450 gram) alıyorsa beslenmesinin yeterli olduğuna karar verilebilir. Ayrıca bebeğin kanında kalsiyum ve fosfor düzeyleri ölçülerek kemik gelişimi için yeterli mineral sahip olup olmadığına karar verilir. Prematüre bebekler yetersiz mineral depoları ile doğduğundan raşitizm açısından risk altındadırlar. Zenginleştirilmiş anne sütü veya prematüre formulası kullanılması bebeğe daha yüksek oranda mineral sağlayacağından raşitizm riski de azalacaktır. Miadında doğan bebeğe önerildiği gibi prematüre bebeklere de ilk 1 yıl günde 400 ünite D vitamini verilmesi gerekir.
( Düzeltilmiş yaş bebeğin kronolojik yaşından bebek kaç ay erken doğduysa o kadar sürenin çıkarılmasıyla hesaplanır.).
Prematüre bebekler ilk 2 yıl yaşıtlarından daha hızlı kilo alıp uzayarak yaşıtlarını yakalamaya çalışırlar. Prematüre bebeklerin %75’i 2 yaşında yaşıtlarını yakalayabilirler. 2 yaşından sonra düzeltilmiş yaşı kullanmaya gerek yoktur, büyüme grafiklerinde kronolojik yaş kullanılabilir

4-6 Ay

Bebeğiniz meyve ve sebze pürelerine alıştıktan sonra ona kahvaltı vermeye başlayabilirsiniz. Kahvaltı için tahıl (buğday, çavdar, yulaf vs.) içeren kaşık mamaları kullanılabilir. Anne sütü veya formülaya 1-2 adet bebek bisküvisi ve 1 çay kaşığı evde yapılmış reçel veya pekmez eklenebilir. İlerleyen haftalarda bu karışıma tuzu alınmış 1 tatlı kaşığı peynir eklenebilir. 1 yaşından önce bebeğinize bal vermeyiniz. 7. Ayda sebze çorbasına az yağlı dana eti ekleyebilirsiniz.
Ek besinlere geçiş dönemi, aynı zamanda bebeğin biberondan kaşıkla beslenmeye geçtiği ve çiğneme fonksiyonunu öğreneceği dönemdir. Bu nedenle sebze çorbasını hazırlamak için mikser (blender) yerine delikli süzgeç kullanarak, bebeğinizin pürtük olan besinlere alışmasına yardımcı olmalısınız.

7-8 Ay

Taze hazırlanmış meyve suyu veya püresi bebeğe verilebilecek ilk katı gıdalardır. Başlangıçta 1-2 yemek kaşığı kadar verilip birkaç hafta içinde miktar arttırılarak 1 kaseye ulaşılır. Meyve püresi hazırlanırken cam rende kullanılması uygundur. Bebeğin diyetine her hafta yeni bir meyve eklenebilir. Meyve püreleri, haşlanmış havuç, kabak, taze fasulye gibi sebze püreleri ile dönüşümlü olarak verilebilir.
Bebeğiniz dana etine alıştıktan sonra tavuk eti de vermeye başlayabilirsiniz. Bebeğinize kendiniz için hazırladığınız yemeklerin sularından vermek doğru değildir. Sadece yemek suyu verilen bebek, sebze ve etki protein ve kaloriden mahrum kalmış olur. Bebeğinize evde yapılmış, katkı maddesi içermeyen yoğurt verebilirsiniz. Bu dönemde formül mama ile pirinç unu ve şekerden oluşan muhallebiye de başlanabilir. Bu ek gıdalarla birlikte mutlaka anne sütüne devam edilmelidir

9-10 Ay

Bebeğinizin kahvaltı karışımına (formül mama, bebe bisküvisi, 1 tatlı kaşığı pekmez, tuzsuz peynir) katı pişmiş yumurta sarısının dörtte biri eklenebilir. İlerleyen haftalarda gün aşırı 1 yumurta sarısı verilebilir. Öğle ve akşam öğünlerinde etli sebze yemeği veya baharatsız hazırlanmış köfte, patates püresi veya 2-3 kaşık makarna yada pilav verilebilir. Ara öğünlerde meyve püresi, yoğurt veya muhallebi verilebilir. Balık ve deniz ürünleri gibi alerji özelliklere sahip besinlere 1 yaşından önce başlamayınız. Bebeğinizin eline meyve dilimi, kaşar peyniri verip kendi kendisinin beslenmesine fırsat vermeniz gelişimi için yararlı olur.

11-12 Ay Ay

Bu aylarda bebeğiniz evde pişen yemeklerden yemeye hazırdır. Yemeklerinizin baharatlı ve salçalı olmamasına dikkat ediniz. Bebeğiniz sizinle birlikte masaya oturup sofra yemeklerinden yiyebilir.
Bebeğinize 1 yaşından önce bal, sakatat, balık, inek sütü ve katkı maddesi içeren yiyecekler vermeyiniz.